Ik hoor regelmatig mensen om me heen zuchten dat ze wéér naar zo’n saaie, verplichte cursus moeten. Moeten ja; om je vak te kunnen en mogen uitoefenen. Of je nu schilder bent, chauffeur, leraar, verpleegkundige of psycholoog. Je moet voldoen aan eisen , dus hop naar die cursus, certificaat halen of accreditatiepunten. Niks omdat het kan, gewoon omdat het moet, of niet?
Accrediteren betekent letterlijk: vertrouwen geven. We willen er blindelings op kunnen vertrouwen dat de kwaliteit van producten en diensten in orde is. Dat bloeduitslagen correct zijn, dat vlees niet te veel bacteriën bevat, dat roltrappen veilig zijn, dat elektrotechnici deskundig handelen …
Herkenbaar? Voor mij wel, sterker nog, ik ga er bijna vanuit. Ik mag toch verwachten dat de roltrap veilig is? Of dat de verpleegkundige die bij mij bloed afneemt weet wat ze doet? De veranderingen gaan ont
zettend snel, dit heeft betekenis voor elke beroep groep. De technieken veranderen, dit betekent dat je bijvoorbeeld als verpleegkundige je vak moet blijven bijhouden. We kunnen en weten immers veel meer dan 20 jaar geleden. Als patiënt verwacht ik dat een verpleegkundige haar kennis up to date houdt. Of het voorbeeld van de schilder; we weten nu meer over giftige stoffen in verf dan 20 jaar geleden. Veilig omgaan met materialen om je eigen gezondheid te beschermen, noodzakelijk toch?
Om dat vertrouwen zichtbaar te kunnen maken naar de klant of te voldoen aan wetgeving moeten vele beroepsgroepen zich bijscholen in het kader van kwaliteitsbewaking. Schilders die een VAR diploma moeten behalen, elke 5 jaar moeten beroepschauffeurs 35 uur aan nascholing volgen om vakbekwaam te blijven. Nu het voorbeeld van de verpleegkundige: verpleegkundige voldoen nu nog vanuit gewerkte uren om hun BIG registratie te kunnen behouden. V&VN pleit voor registratie in het kwaliteitsregister van elke verpleegkundige, minister Schippers doet hier onderzoek naar. Dit houdt in dat je accreditatiepunten verzamelt gedurende vijf jaar en bij voldoende punten behoudt je je BIG registratie; je hebt aangetoond een vakbekwame professional te zijn. De accreditatiepunten verzamel je door het volgen van cursussen, lezingen e-learning en praktijksituaties. Leren doe je namelijk niet alleen op die cursus maar ook veel in de praktijk, ik ben een voorstander van werkplekleren.
Toch vind ik het goed dat bijvoorbeeld een verpleegkundige iedere vijf jaar verplicht een e-learning moet doorlopen over bijvoorbeeld intramusculair spuiten. Je bent op de hoogte van de nieuwste kennis of je kennis wordt opgefrist en je kennis wordt getoetst. Onlangs woonde ik een lezing bij van Inge Pool ; zij schreef een proefschrift “continue professionele ontwikkeling gedurende een verpleegkundige loopbaan”. Hoewel haar onderzoek zich gericht heeft op verpleegkundigen geloof ik dat enkele opmerkingen die zij maakte in haar lezing voor meerdere beroepsgroepen van toepassing zijn. Zij gaf aan dat, mits goed weggezet, formele en verplichte leeractiviteiten (moeten) mensen kunnen aanzetten tot verdere ontwikkeling (kunnen). Een verpleegkundige doorloopt bijvoorbeeld de verplichte module intramusculair spuiten en raakt hierbij geïnspireerd zodat ze zelf meer informatie gaat opzoeken. Dit kan zijn in de vorm van een boek lezen, een symposium bezoeken of een documentaire op TV kijken.
De rol van HRD en de leidinggevende.
HR(D) heeft een belangrijke rol als het gaat om “niet omdat het moet, maar omdat het kan”. Bij het gevoel van moeten voelt de medewerker geen noodzaak, geen urgentie. Waarom deze cursus? Wat levert het mij op? Er zijn helaas nog steeds medewerkers die naar een (verplichte) cursus komen omdat het moet van de baas. Blijf als leidinggevende en HR(D)-adviseur in gesprek met medewerkers over het nut en de noodzaak van een cursus of een leven lang leren. Ga de dialoog aan waarom een leven lang leren belangrijk is, of het nu voor de medewerkers zelf is of voor het vertrouwen van de klant.
HRD-adviseurs en met name trainers hebben daarnaast ook nog de rol om die verplichte scholing eigentijds en inspirerend vorm te geven. Ook een verplichte scholing over “droge”stof als wettelijke kaders hoeft niet saai te zijn en kan op vele manieren vorm gegeven worden. Als dan al de keuze gemaakt wordt om het leren formeel vorm te geven, zorg dan ook dat er geleerd wordt. Daag uit tot een leven lang leren; niet omdat het moet, maar omdat het kan!
Ik ga, vanuit mijn rol als HR(D)-adviseur, deze uitdaging graag aan, en jij?