Corona heeft van ons allen gevraagd om anders naar zaken te gaan kijken. In een korte tijd kon er ineens heel veel heel snel; er lag een vraagstuk en het werd opgelost. Inmiddels gaan we steeds meer naar het “nieuwe normaal”, waarbij we ook gezien en ervaren hebben dat we ons bij sommige dingen moeten afvragen; moet dit wel terug naar hoe het was? Hoe gaan we het dan doen? De denkhoeden van Bono dwingen je om vanuit verschillende perspectieven naar een vraagstuk te kijken.  Een prima hulpmiddel om juist nu in te zetten.

De voordelen van de zes hoeden methodiek:

  • Maakt het mogelijk om dingen te zeggen zonder risico.
  • Helpt je om uit je gebruikelijke rol te stappen.
  • Helpt om gezamenlijk en snel in een discussie te schakelen.
  • Maakt meerdere perspectieven zichtbaar.
  • Geeft regels voor het denk- en communicatieproces.
  • Zorgt voor een duidelijke focus tijdens het denken.
  • Verbetert de onderlinge communicatie.
  • Verbetert de gezamenlijke besluitvorming.

Wat houden de zes denkhoeden in?

Edward de Bono is een Britse psycholoog die de term lateraal denken en de zes denkhoeden bedacht. Lateraal denken is gebaseerd op het opnieuw (anders) ordenen van de bestaande informatie om zodoende nieuwe informatie te laten ontstaan. De zes denkhoeden hebben allemaal een bepaalde kleur en staan voor een aparte manier van denken. De hoeden en hun betekenis:

De gele hoed: positief denken

Deze hoed staat voor positief en constructief denken, optimistisch zijn. Je bent op zoek naar voordelen en bekijkt het van de zonnige kant. Vragen bij deze hoed zijn:

  • Wat zijn de voordelen?
  • Wat gaat er goed?
  • Waarom zal dit wel lukken?
  • Waarom is dit belangrijk?
  • Wat is er aantrekkelijk in het idee?
  • Hoe kan ik het laten slagen?
  • Wat is goed en haalbaar in het idee?

 

De groene hoed: creatief denken

Deze hoed staat voor creativiteit, groei, energie en leven. Je brengt alternatieven en nieuwe ideeën aan. Je bent opbouwend, vruchtbaar en mag freewheelen (vrij associëren) in je manier van denken. Vragen bij deze hoed zijn:

  • Hoe kan het anders?
  • Wat kan ik zoal doen?
  • Hoe los ik iets op?
  • Ik heb een nieuw idee!
  • Ik zoek een ‘andere weg’ om dit op te lossen.
  • Als we nu eens …?

De zwarte hoed: kritisch denken

Deze hoed staat voor zwartkijken, voor nadruk op het negatieve en opaanwezige risico’s. Je bent advocaat van de duivel, voorzichtig, pessimistisch. Vragen bij deze hoed zijn:

  • Pas op! Kan het hier gevaarlijk, moeilijk zijn?
  • Wat kan er fout gaan?
  • Wat is het probleem precies?
  • Waarom is dit moeilijk?
  • Waar is er gevaar te bekennen?
  • Wat kunnen de risico’s zijn?
  • Waarom gaat het niet werken?

De blauwe hoed: analytisch denken 

Deze hoed staat voor afstandelijkheid en controle. Je bent de dirigent die het proces in de gaten houdt. Je evalueert wat is bereikt, stelt vast wat de volgende stap moet zijn. Vragen bij deze hoed:

  • Welke actie onderneem ik, wat organiseer ik, wat is het besluit?
  • Waar en wanneer doe ik iets?
  • Wat moet ik doen?
  • Hoe ga ik dat doen?

De witte hoed: objectief denken

Deze hoed staat voor feiten, cijfers en informatie. Je gaat uit van objectieve informatie.  Vragen bij deze hoed:

  • Wat weet ik en wat niet?
  • Welke informatie moet/kan ik vinden in boeken, op internet?
  • Welke vragen stel ik aan anderen?
  • Is mijn informatie juist? Hoe weet ik dat?
  • Is mijn informatie volledig?
  • Ken ik ieders standpunt?
  • Beschik ik over alle feiten? Heb ik nog informatie nodig?

De rode hoed: emotioneel denken

Deze hoed staat voor emoties, spontaniteit, gevoel en intuïtie. Je reageert vanuit je gevoel en hoeft geen argumenten te geven.  Vragen bij deze hoed:

  • Hoe voel ik me hierbij, wat zegt mijn intuïtie me?
  • Hoe voel ik me nu?
  • Welk voorgevoel heb ik?
  • Wat voel ik aan?

 

 

 

Verschillende werkvormen waarbij je de denkhoeden van Bono kunt inzetten:

  • Brainstorm
  • mindmap
  • Boek review
  • Vergadering
  • Intervisie
  • Coaching
  • Evalueren

Hoe kun je de denkhoeden van Bono inzetten?

  • Denk allemaal vanuit een kleur als je in een groep bent, maak kaartjes per kleur met voorbeeld vragen welke je kunt stellen.
  • Geef iedereen een andere kleur en ga dan met elkaar de dialoog aan.
  • Rouleer met de kleur als groep; ontdek hierbij ook in welke denkvorm jullie sterker zijn en welke denkvorm lastiger is voor jullie als team.
  • Gebruik een “Bono” dobbelsteen.
  • Gebruik echt de hoeden om het levendig te maken.
  • Bij een brainstorm met grote groepen; maak tafels met tafelkleden in kleur.
  • Gebruik lego blokken in de juiste kleur.
  • Maak een mindmap aan de hand van de kleuren.

Voor meer inspiratie of voorbeelden verwijs ik naar mijn Pinterest pagina:

https://nl.pinterest.com/nicolekracht/bono/

Succes met het aan de slag gaan met deze mooie methodiek!  Mocht je het lastig vinden om hem toe te passen of je zoekt naar een objectieve begeleider bij het inzetten van de hoeden in je team, neem contact met me op!